Symbolami Bożego Narodzenia są dziś m.in. opłatek, stół przykryty białym obrusem i ukrytym pod nim siankiem, puste miejsce dla zbłąkanego wędrowca, a także choinka ozdobiona kolorowymi lampkami, łańcuchami i bombkami. Kryje się za nimi niezwykły, bogaty i często zaskakujący świat wierzeń oraz obrzędów.

Wszystko to po raz kolejny przybliża Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu ekspozycją „Boże Narodzenie na Mazowszu”. Patronat honorowy nad wystawą objął Marszałek Województwa Mazowieckiego, a w wernisażu uczestniczyli m.in. wiceprzewodnicząca sejmiku Wiesława Krawczyk,  zastępca dyrektora Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Izabela Stelmańska i przedstawiciele lokalnych władz samorządowych.

Przed świętami…

Goście zwiedzili wystawę i skorzystali z przejażdżek konnych bryczką po ośnieżonej muzealnej wsi. By jak najlepiej oddać atmosferę i duchowy aspekt świąt, w każdej z zagród przygotowano prezentację poświęconą innym zwyczajom – od adwentu, przez czas przedświąteczny, Wigilię i Boże Narodzenie, aż po zakończenie czasu Godów. W dniu otwarcia ekspozycje wzbogacono pokazami obrzędowości związanymi z okresem bożonarodzeniowym. W jednym z domostw gospodynie łuskały fasolę, w innym tworzyły ozdoby choinkowe, a mężczyźni obsadzali zielone drzewko. Goście oglądali strojenie snopa zboża wykonanymi z opłatka dekoracjami i podziwiali przygotowania do wieczerzy wigilijnej. Zwyczaj nakazywał, by potrawy na Boże Narodzenie wykonane były z produktów pochodzących z pól, lasu, ogrodu i wody. Ich ilość miała być nieparzysta.

… i po świętach

Zwiedzającym zaprezentowano również obrzędy służące zapewnieniu urodzaju w kolejnym roku – zwyczaj obwiązywania łańcuchem nóg ławy by „chleba na niej nie zbrakło”, czy wykonywanie powróseł, którymi przed wyjściem na pasterkę mężczyźni opasywali się, a po powrocie obwiązali drzewa, by obficie rodziły. Duże zaskoczenie wśród zwiedzających wzbudził pochód kolędników. Te tadycje na Mazowszu mają długi rodowód. Na wystawie podziwiać można wizerunki zespołów, które jeszcze w latach 60-tych XX wieku przemierzały wsie, przynosząc ich mieszkańcom szczęście, zdrowie i duże plony. Ostatnim ze zwyczajów bożonarodzeniowych stanowiących treść ekspozycji jest wykonywanie świec na święto Matki Boskiej Gromnicznej (2 lutego). Gromnice te święcono w kościele, a potem umieszczano za obrazem, by odpędzały zło. Zapalano je tylko w najważniejsze święta, w wypadku choroby, a także podczas burzy. Zwiedzający zobaczyć też mogli jak zmieniało się świąteczne zdobnictwo wnętrz od połowy XIX do lat 50 XX wieku.

Oprawa artystyczna

Dyrektor muzeum Jan Rzeszotarski podziękował wszystkim osobom oraz instytucjom, które bieżącym roku wspierały działalność placówki oraz zaprosił do wysłuchania koncertu „Zimowy wieczór z gwiazdami”, przygotowanego przez Mazowiecki Teatr Muzyczny im. Jana Kiepury w Warszawie. Gwiazdami wieczoru byli Grażyna Brodzińska, jedna z najwybitniejszych polskich artystek operowych oraz Marcin Jajkiewicz, wokalista jazzowy. Towarzyszył im zespół Kosma Band. Wspólnie wykonali najpiękniejsze utwory operetkowe, musicalowe i świąteczne.

Tego samego dnia w dworze z Bojanowa redakcja programu 3 TVP współnie z Mazowieckim Teatrem Muzycznym im. Jana Kiepury w Warszawie realizowała program telewizyjny pt. „Mistrzowie”, z Grażyną Brodzińską w roli głównej. Artystka w wywiadzie opowiadała o swoim życiu i karierze zawodowej, wykonała też kolędy i pastorałki. Cały materiał obejrzeć będzie można 30 grudnia w TVP3.