Komisja Europejska przygotowała specjalny plan finansowy, który pozwoli przeznaczyć 750 mld euro na zwalczanie kryzysu wywołanego przez epidemię COVID-19.

Epidemia koronawirusa zatrzymała gospodarkę w całej Europie. Spowodowało to olbrzymie straty. W drugim kwartale 2020 r. produkt krajowy brutto (PKB) Unii spadł o około 15 proc. w porównaniu z tym samym okresem w ubiegłym roku. Przewiduje się, że gospodarka UE wykaże spadek o ponad 7 proc. w 2020 r. W najbardziej pesymistycznym scenariuszu, który zakłada drugą falę zachorowań i rozszerzone środki izolacji, może jednak dojść do spadku PKB w tym roku nawet o 16 proc.

Fundusz naprawczy Unii Europejskiej

Komisja Europejska proponuje kompleksowy plan odbudowy dla Europy o nazwie Next Generation EU, by naprawić szkody gospodarcze i społeczne wywołane pandemią COVID-19, odbudować też gospodarkę europejską oraz chronić i tworzyć miejsca pracy. Jest to historyczna i jednorazowa propozycja odzwierciedlająca skalę i wielkość wyzwania, przed którym stoi Europa. Fundusz naprawczy Next Generation EU dysponuje kwotą 750 mld EUR i zostanie dodany do już uruchomionych instrumentów wsparcia. Obejmie łącznie 500 miliardów euro przekazanych państwom członkowskim w drodze dotacji oraz dodatkowe 250 miliardów euro w postaci korzystnych pożyczek.

Fundusz będzie działał dwutorowo:

• zwiększy potencjał budżetu UE, dzięki nowym środkom pozyskanym na rynkach finansowych w latach 2021–2024,
• zwiększy długoterminowy budżet UE w okresie 2021–2027.

W jaki sposób Komisja Europejska sfinansuje plan stworzenia nowego Instrumentu Next Generation EU? Komisja, wykorzystując swój silny rating kredytowy, zaciągnie pożyczki w wysokości 750 mld euro na rynkach finansowych. Te środki pieniężne będą przekazywane krajom członkowskim za pośrednictwem programów europejskich i zostaną spłacone z przyszłych budżetów UE – nie wcześniej niż w 2028 r. i nie później niż w 2058 r.

Instrument Next Generation EU w wysokości 750 mld euro oraz ukierunkowane wzmocnienie długoterminowego budżetu UE na lata 2021–2027 zwiększą finansowy potencjał budżetu UE do 1,85 bln euro! Wraz ze środkami z Funduszu Gwarancyjnego Europejskiego Banku Inwestycyjnego dla pracowników i przedsiębiorstw, zatwierdzonego przez Radę Europejską 23 kwietnia 2020 r., którego wartość sięga 540 mld euro, te nadzwyczajne środki podjęte na szczeblu UE osiągną wartość ponad 1,290 bln euro.

Instrument Next Generation EU został podzielony na trzy filary, a te na szereg specjalnych programów i instrumentów wsparcia, w ramach których kraje członkowskie UE będą mogły korzystać ze wsparcia finansowego.

I filar – Wspieranie odbudowy gospodarki krajów UE

•  Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności,
• Wsparcie na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytoriom Europy (REACT-EU),
• Dodatkowe środki na programy rozwoju obszarów wiejskich,
• Dodatkowe środki na mechanizm sprawiedliwej transformacji,
• Instrument Wsparcia Wypłacalności,
• Instrument na rzecz Inwestycji Strategicznych,
• Dodatkowe środki na program InvestEU.

II filar – Rozpoczęcie odbudowy gospodarki i wspieranie inwestycji prywatnych

• Instrument Wsparcia Wypłacalności,
• Instrument na rzecz Inwestycji Strategicznych,
• Dodatkowe środki na program InvestEU,
• Wsparcie kluczowych sektorów i technologii,
• Inwestowanie w kluczowe łańcuchy wartości,
• Wspieranie wypłacalności rentownych firm.

III filar – Wnioski z kryzysu

• Nowy program w dziedzinie zdrowia,
• Dodatkowe środki na program rescEU,
• Dodatkowe środki na programy na rzecz badań naukowych, innowacji i działań zewnętrznych,
• Wsparcie kluczowych programów na wypadek przyszłych kryzysów,
• Wsparcie dla partnerów międzynarodowych.