W ciągu najbliższych sześciu lat beneficjenci z Mazowsza regionalnego będą mieli do wykorzystania aż 1,55 mld euro z UE w ramach programu regionalnego.  – Procentuje wywalczony przez nas trzy lata temu podział statystyczny województwa. Oprócz tak dużego wsparcia, po latach naszych starań, samorządy z Mazowsza mogą liczyć na środki z Programu Polska Wschodnia+. To może oznaczać kolejne 400 mln euro z budżetu UE – podsumowuje marszałek Adam Struzik.    

– Procentuje wywalczony przez nas trzy lata temu podział statystyczny województwa. Oprócz tak dużego wsparcia, po latach naszych starań, samorządy z Mazowsza mogą liczyć na środki z Programu Polska Wschodnia+. To może oznaczać kolejne 400 mln euro z budżetu UE – mówi marszałek Adam Struzik.    

Mazowsze konsultuje Umowę Partnerstwa

W związku z obowiązującym od początku stycznia 2018 r. podziałem statystycznym województwa mazowieckiego, o który władze zabiegały od 2011 r., na dwie jednostki NUTS 2, alokacja została również podzielona zgodnie z kategoriami regionów. Mazowiecki regionalny otrzyma – 1,55 mld euro, a Warszawski  stołeczny, jako jedyny region lepiej rozwinięty w Polsce – 111,5 mln euro. Co bardzo ważne, region Mazowiecki regionalny może liczyć na nawet 85-procentowy poziom dofinansowania projektów. To najwyższe z możliwych wsparcie, na jakie mogą liczyć beneficjenci w tej perspektywie.

Podział statystyczny działa!

Na Mazowszu konsultacje Umowy Partnerstwa są prowadzone z udziałem różnych środowisk. Władze Mazowsza do rozmów zaprosiły nie tylko samorządowców, ale też przedsiębiorców, przedstawicieli uczelni wyższych, NGO czy sektora naukowo-badawczego.

– Dla części Mazowieckiej regionalnej w ramach naszego programu regionalnego mamy naliczoną niebagatelną kwotę 1,55 mld euro. To bezpośredni efekt i sukces podziału statystycznego. Gdyby nie to, województwo mazowieckie dostałoby najmniejsze środki w kraju, a tak jesteśmy na trzecim miejscu! Dla porównania województwo dolnośląskie otrzyma w nowej perspektywie zaledwie 40 proc. dotychczasowej alokacji – podkreśla marszałek Adam Struzik.

Mazowsze ma uwagi

Uwagi do projektu Umowy Partnerstwa można zgłaszać do 22 lutego 2021 r. Władze Mazowsza zgłoszą m.in. niejasności związane z brakiem algorytmu podziału środków UE na programy regionalne dla poszczególnych województw.

– Do tej pory było tak, że rząd pokazywał przejrzysty algorytm, starał się bronić jego zasadności. A teraz nie mamy nic. W projekcie umowy Partnerstwa zawarte zostały tylko tabele finansowe z informacją, kto ile dostał i nic więcej. Widzimy tylko kwoty, ale dlaczego takie, jakie zmienne zostały wzięte pod uwagę? Tę informację dostaliśmy post factum z ministerstwa – dodaje Dyrektor. Podczas inauguracji konsultacji projektu UP znane były jedynie bardzo ogólnikowe informacje o dwóch wskaźnikach – liczbie ludności oraz poziomie zamożności wyrażonym w PKB na mieszkańca – zauważa dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich urzędu marszałkowskiego Marcin Wajda.

Nie ma zgody na centralizację 25 proc. środków dla regionów

Władze regionu zwrócą również uwagę na rezerwę w wysokości ponad 7 mld euro w alokacji dla programów regionalnych, która zgodnie z Umową Partnerstwa ma być rozdysponowana na późniejszym etapie. Nie są jednak znane zasady i kryteria podziału tych środków.

– Nie może być tak, że dostajemy do konsultacji dokument, w którym nie ma rozdysponowanych 25 proc. środków na regionalne programy – komentuje dyrektor Marcin Wajda.

Polska Wschodnia+ dla Mazowsza

Po latach starań, strona rządowa wyraziła zgodę na uwzględnienie Mazowsza regionalnego w programie Polska Wschodnia+. Samorząd województwa zabiegał o to od 11 lat. Zadowolenia nie kryje marszałek Adam Struzik.

– Ta decyzja otwiera przed beneficjentami szansę na kolejne środki finansowe z budżetu Unii Europejskiej. Wprawdzie jesteśmy debiutantami w Polsce Wschodniej, inne regiony od lat korzystały z tych funduszy, ale jestem przekonany, że równie skutecznie jak inni, beneficjenci z Mazowsza będą sięgać po wsparcie na projekty z tego programu. Mazowsze regionalne będzie szóstym regionem korzystającym ze wsparcia w ramach Polski Wschodniej+ – dodaje marszałek Struzik.

Alokacja Polski Wschodnia+ to aż 2,5 mld euro, co – przy równym podziale na sześć regionów – daje 418 mln euro na region. Na właśnie takie pieniądze dla województwa liczą władze regionu. Ale też mieszkańcy regionu płockiego.

– To bardzo dobra wiadomość dla Płocka. Dzięki funduszom unijnym nasze miasto i region w zasadzie zmieniły się nie do poznania. Unijne logotypy widać na każdym kroku. A fundusze z Polski Wschodniej to dodatkowo pieniądze, z których na pewno skorzystamy – podkreśla dyrektor delegatury urzędu marszałkowskiego województwa mazowieckiego w Płocku Tomasz Kominek – Warto podkreślić, że są to środki większe o aż 500 mln euro niż te, które zostały przeznaczone na Polskę Wschodnią w ubiegłej perspektywie.

Na co środki z programu Polska Wschodnia+?

Polski Wschodnia+ koncentruje się – podobnie jak w perspektywie 2014–2020 – na rozwoju innowacyjnej przedsiębiorczości oraz istotnych, z punktu widzenia dostępności terytorialnej, inwestycjach w drogi, komunikację miejską i kolej. W programie uwzględniono dwa dodatkowe priorytety – Energia i klimat oraz Kapitał ludzki, turystyka i usługi uzdrowiskowe. Pierwszy z nich to pieniądze na rozwój i modernizację systemu dystrybucji energii, adaptację do zmian klimatu i ochronę przyrody, zrównoważoną mobilność miejską oraz gospodarkę o obiegu zamkniętym. Druga interwencja skupia się na przeciwdziałaniu degradacji infrastruktury komunalnej i zmiany jej funkcji, wsparciu działań aktywizujących lokalną społeczność, w  szczególności w  zakresie wsparcia potencjału kulturalnego, kreatywnego, intelektualnego, a także produktów turystycznych o ponadregionalnym znaczeniu. Ten rodzaj wsparcia będzie szczególnie poszukiwany przez branżę turystyczną, która została dotknięta skutkami pandemią.

Wśród głównych grup beneficjentów Polski Wschodniej+ znajdą się samorządy, przedsiębiorcy, operatorzy sieci energetycznych, organizacje pozarządowe oraz partnerzy społeczni i gospodarczy.

Umowa Partnerstwa na lata 2021–2027, obok opisów interwencji w poszczególnych celach

polityki, określa m.in. architekturę programów operacyjnych oraz podział alokacji pomiędzy poziom krajowy i regionalny, a także wysokość środków finansowych przydzieloną poszczególnym województwom w ramach programów regionalnych. W ramach Umowy Partnerstwa na lata 2021–2027 będzie kontynuowana realizacja dotychczasowych programów krajowych oraz 16 programów regionalnych. Łączna alokacja do Polski na lata 2021-2027 to 75 972 mln euro, z czego 40 proc., czyli 28 420 mln euro na programy wdrażane z poziomu samorządów województw.