Lasy na Mazowszu pokrywają ok. 22 proc. powierzchni województwa. Pod tym względem, Województwo Mazowieckie plasuje się na przedostatniej – 15 pozycji. Aby poprawić tę sytuację, Samorząd Województwa Mazowieckiego postanowił opracować program mający na celu podniesienie wskaźnika zalesienia regionu do 25 proc. Realizacja programu przewidziana jest do 2020 roku. Koszt zalesienia 70 tys. ha to aż 665 mln zł.

Opracowany, na zlecenie Zarządu Województwa Mazowieckiego, program zwiększenia lesistości Mazowsza, jest pierwszym tego typu opracowaniem w Województwie Mazowieckim i jednym z pierwszych w kraju. Jego celem jest nie tylko osiągnięcie w 2020 roku, poziomu 25 proc. zalesienia regionu, ale przede wszystkim wskazanie terenów pod zalesienie, jak i tych, które nie powinny zostać objęte programem. Przygotowana w ramach projektu mapa, w skali 1:50 000, jak i część tekstu mająca charakter instrukcji, będzie wskazówką dla samorządów gminnych, przy podejmowaniu decyzji o przeznaczeniu gruntów rolnych na leśne.

Wśród czynników, które przemawiały za zalesieniem znalazły się: niska lesistość gmin, słaba jakość gleb, narażenie na erozję, potrzeby ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, poprawa warunków aerosanitarnych miast (zmniejszenie zawartości dwutlenku węgla w atmosferze) oraz funkcjonowanie korytarzy ekologicznych, ułatwiających swobodne przemieszczanie się zwierząt.

Z zalesienia wyłączone zostały: gleby o wysokiej jakości produkcyjnej, cenne nieleśne siedliska przyrodnicze, międzywala i obszary zalewowe, a także obszary cennych krajobrazów kulturowych. Odrębną grupę stanowią istniejące lub planowane obszary chronione (parki narodowe i krajobrazowe, rezerwaty przyrody oraz obszary Natura 2000), w obrębie których planowanie zalesień powinno być regulowane poprzez znacznie bardziej szczegółowe plany ochrony.

Obszary wytypowane do najpilniejszego zalesienia znajdują się głównie w północnej części Mazowsza, wzdłuż wyznaczonych korytarzy ekologicznych, w tym zwłaszcza w dolinach rzek.

Więcej drzew to nie tylko atrakcyjniejsze Mazowsze. Dzięki procesom fotosyntezy lasy odnawiają zapasy tlenu w atmosferze i zmniejszają zawartość dwutlenku węgla w powietrzu, przyczyniając się do łagodzenia „efektu cieplarnianego”. Ponadto większa ilość lasów to mniej wyjałowionych gleb, lepsza regulacja obiegu wody w przyrodzie, przeciwdziałanie powodziom oraz ochrona gleb przed erozją.

Nowa sytuacja gospodarcza kraju spowodowała, że coraz mniej opłacalna stała się uprawa małych, 1-2 hektarowych gospodarstw rolnych, których gleby często charakteryzowały się także niską żyznością. Stąd rosnąca liczba gruntów leżących odłogiem. Jedną z możliwości ich wykorzystania jest właśnie zalesianie.

Szacuje się, że łączny koszt zalesienia ok. 70 tys. ha na Mazowszu może wynosić 665 mln zł. Środki na ten cel pochodzić będą głównie z funduszy celowych Unii Europejskiej (w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich) oraz z krajowych funduszy celowych tj. Narodowy Fundusz oraz Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej a także Fundusz Leśny.

W 2005 roku, w Województwie Mazowieckim zalesiono ponad 909 hektarów nieużytków. Najwyższą lesistością charakteryzują się powiaty: ostrołęcki, wyszkowski, legionowski, otwocki, przysuski i szydłowiecki. Najmniej lasów – ok. 15 proc. powierzchni – znajduje się w powiatach: płońskim, grójeckim, sochaczewskim, grodziskim, pruszkowskim i zwoleńskim .