13 września, podczas „Mazowieckiego Jarmarku Rozmaitości”, Elżbieta Lanc – członek zarządu województwa mazowieckiego wręczyła tegoroczne wyróżnienia Mazowieckiej Marki Ekonomii Społecznej. Otrzymały je wyłonione przez kapitułę konkursu najlepsze przedsiębiorstwa, osoby oraz instytucje działające na rzecz ekonomii społecznej na Mazowszu. Wśród nagrodzonych było Przedsiębiorstwo Społeczne ŚMA non profit z Żyrardowa, które od początku września prowadzi żłobek Akademia Malucha Pluszowy Miś.

Tegoroczna, czwarta już edycja tego współzawodnictwa, którego pomysłodawcą i organizatorem jest samorząd województwa mazowieckiego, obejmowała trzy kategorie konkursowe: „Rozwój”, „Reintegrację” i „Odpowiedzialność”. Wszystkie w domyśle z przymiotnikiem „społeczny”. W kategorii „Rozwój” wśród laureatów znalazło się m.in. Przedsiębiorstwo Społeczne ŚMA z Żyrardowa, które 2 września tego roku otworzyło przy ul. Waryńskiego 1 pierwszy w mieście, dwujęzyczny żłobek działający na zasadach placówki publicznej.

W nowo otwartej placówce funkcjonującej pod nazwą „Akademia Malucha Pluszowy Miś” znalazło miejsce 75 dzieci. Nowo powstały żłobek odwiedziła m.in. Elżbieta Lanc.

– Działania, które prowadzimy jako samorząd województwa mazowieckiego, mają m.in. na celu wspieranie podmiotów ekonomii społecznej. Ich działalność nie tylko pozwala tworzyć nowe miejsca pracy, ale i skutecznie eliminować problemy lokalnych społeczności przez rozwój  przedsiębiorczości – mówiła podczas spotkania członek zarządu województwa. – Działająca tu placówka jest właśnie przykładem takiej inicjatywy. Dla Żyrardowa to ważne miejsce, bo w dużej mierze rozwiązuje problem opieki nad małymi dziećmi, które znajdują tutaj doskonałe warunki do zabawy i rozwoju.

Nie chodzi o to, by rozwiązywać problemy pojedynczych jednostek skupionych na małej przestrzeni społecznej i dotykających wąskiej grupy odbiorców, ale o szersze spojrzenie na problem występujący w danym środowisku lokalnym, wymagający pełnej identyfikacji,  właściwej diagnozy i znalezienia sposobu jego rozwiązania. Na takie podejście – pozwalające na eliminację problemu – musi istnieć przyzwolenie społeczne i wola konsensusu oparta na ludzkiej solidarności i aktywności obywatelskiej. Temu też służy ekonomia społeczna.

Samorząd województwa mazowieckiego wspiera przedsiębiorczość społeczną na Mazowszu, przeznaczając na jej rozwój nie tylko fundusze unijne, ale i własne środki budżetowe. Tworzenie nowych podmiotów ekonomii społecznej, a co za tym idzie nowych miejsc pracy oraz zapobieganie likwidacji tych już istniejących wymaga specjalistycznych szkoleń, profesjonalnego coachingu oraz popularyzacji wiedzy na temat ekonomii społecznej. To zadania ośrodków wsparcia ekonomii społecznej.

– Jako pierwsi w Polsce postanowiliśmy wesprzeć działania ośrodków, przeznaczając 8,1 mln zł na rozwój przedsiębiorczości społecznej – podsumowała Elżbieta Lanc. – Z przeznaczonej puli w latach 2019-2021 powstanie na Mazowszu m.in. 90 nowych podmiotów i przedsiębiorstw społecznych, a realne wsparcie otrzyma 150 takich jednostek.

Pomocą prawną, kadrową i marketingową sfinansowaną ze środków publicznych objętych zostanie co najmniej 4 500 osób. Pieniądze trafią do mieszkańców Mazowsza zainteresowanych aktywizacją społeczną, którzy podejmą zatrudnienie i odnajdą swoje miejsce na otwartym rynku pracy.

Dzięki środkom otrzymanym z samorządu województwa OWES-y będą miały możliwość skoncentrować się na tym, na czym zależy im najbardziej: na usługach animacji lokalnej, wsparciu grup inicjujących powstawanie nowych podmiotów ekonomii społecznej oraz ekonomizacji organizacji pozarządowych przez rozwój działalności gospodarczej i odpłatnej pożytku publicznego. Kolejne podmioty dostaną pieniądze na rozpoczęcie lub przekształcenie organizacji pozarządowych w przedsiębiorstwa społeczne. To ważne, bo wartość dodana każdego przedsiębiorstwa ma wymiar społeczny, który wiąże się bezpośrednio z budowaniem lokalnej wspólnoty.

Ośrodki wsparcia ekonomii społecznej działają w każdym z dziewięciu subregionów województwa mazowieckiego. Wszystkie posiadają akredytację AKSES, wprowadzoną kilka lat temu przez Ministerstwo Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej. To gwarancja jakości ich działania. Na terenie subregionu żyrardowskiego wsparcia udziela Stowarzyszenie Biuro Obsługi Ruchu Inicjatyw Społecznych BORIS.

– Inwestujemy w rozwój – powiedziała Elżbieta Bogucka, zastępca dyrektora Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej – bo środki pochodzące z Unii Europejskiej kiedyś się skończą lub zostaną ograniczone, a przecież musimy podnosić jakość życia, ograniczać wykluczenie społeczne i bezrobocie czy realizować politykę spójności terytorialnej. Cieszę się, że udało się przekonać władze Mazowsza do zainwestowania w instytucje wspierające rozwój ekonomii  społecznej w regionie, bo na tym właśnie powinna polegać polityka inteligentnego i zrównoważonego rozwoju.

Aktywny jak senior

Inwestycje w placówkach zdrowia, profilaktyka, kursy dla kierowców 55+, wsparcie dla organizacji pozarządowych, ale też warsztaty tematyczne, kursy, konferencje, wycieczki i udział w wydarzeniach kulturalnych – to tylko część działań prowadzonych przez samorząd województwa skierowanych do seniorów z Mazowsza. Instytucją, która aktywnie wspiera osoby starsze i koordynuje politykę senioralną w regionie jest Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej.

Na Mazowszu działa Mazowiecka Rada Seniorów, która jest organem konsultacyjnym, doradczym i inicjatywnym samorządu Mazowsza. Rada bierze udział w współtworzeniu głównych kierunków polityki senioralnej w województwie mazowieckim, konsultowaniu rządowych i regionalnych projektów aktów prawnych dotyczących seniorów lub mogących mieć wpływ na ich sytuację czy proponowaniu nowych rozwiązań i inicjowanie zmian na rzecz środowiska seniorów. W jej skład wchodzi 18 przedstawicieli różnych środowisk senioralnych, reprezentujących m.in. uniwersytety trzeciego wieku, rady seniorów, organizacje pozarządowe oraz Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów.

Cyklicznym wydarzeniem są Sejmiki Senioralne. To wspólna inicjatywa samorządu województwa i Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej. W czerwcu 2019 r. odbyła się już czwarta edycja. Uczestniczą w nich aktywnie m.in. przedstawiciele Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, uniwersytetów trzeciego wieku, gminnych rad seniorów, a także klubów seniora i organizacji pozarządowych. Co roku poruszane zostają najważniejsze i bieżące tematy. Mowa m.in. o integracji międzypokoleniowej, bezpieczeństwie czy współpracy z samorządami. W szerokim gronie seniorzy mogą porozmawiać o tym, z jakimi problemami borykają się i jakiego rodzaju wsparcia potrzebują. Mają również okazję zintegrować się, zaprezentować swoje aktywności oraz zapoznać się z propozycjami nowych kampanii i programów skierowanych do ich grupy wiekowej.

Bardzo ważnym wydarzeniem jest Przegląd Artystyczny Twórczości Osób Starszych, który powstał w zeszłym roku w odpowiedzi na zapotrzebowanie płynące ze strony mazowieckich seniorów. W tym roku odbędzie się druga edycja. W Warszawie 5-6 października 2019 r. w Centrum Konferencyjno-Szkoleniowym Boss aż 300 seniorów z Mazowsza zaprezentuje swój dorobek artystyczny. Będą to m.in. przedstawiciele uniwersytetów trzeciego wieku, lokalnych rad seniorów, organizacji pozarządowych. Przedstawiony zostanie różnorodny repertuar obejmujący działalność: taneczno-muzyczną, teatralno-poetycką oraz kabaretowo-monologową. Wśród artystów będzie też reprezentant subregionu żyrardowskiego zespół działający w ramach Stowarzyszenia Seniorów „Jarzębinki” z Puszczy Mariańskiej.

Wiele organizacji działa na rzecz osób starszych. Część z nich może liczyć na dofinansowanie przekazywane przez MCPS. Tak było w przypadku Kuźni Inicjatyw „Wiskitki.org” i Mariańskiego Ruchu Inicjatyw Ekonomiczno-Społecznych (oferta wspólna dwóch organizacji), którzy otrzymali 50 tys. zł na realizację zadania pod nazwą „Przyjaciele osób starszych”.

W tym roku samorząd Mazowsza rozpoczął pilotażowy program wdrożenia usług opiekuńczych w formie teleopieki. W wersji podstawowej to całodobowy system przywoławczy działający w domu podopiecznego. W ręce seniora trafiają telefon oraz wisiorek lub bransoletka z przyciskiem SOS. Urządzenie w razie zagrożenia pozwala szybko wezwać pomoc. W ten sposób samorząd województwa chce wspierać samodzielność seniorów, ale też odciążyć rodziny w codziennej opiece. Z programu pilotażowo skorzysta 32 gminy z Mazowsza.

W profilaktykę doskonale wpisują się również organizowane przez samorząd województwa rodzinne pikniki zdrowotne. W przyjaznej atmosferze mieszkańcy mogli bezpłatnie zmierzyć poziom cukru, ciśnienia i BMI, wykonać badania w kierunku osteoporozy, wad słuchu, a także mammografię i przeglądy dentystyczne.

Oprócz tego osoby starsze oraz ich opiekunowie mogą skorzystać z zajęć w ramach „Akademii E-seniora”. Program skierowany jest dla osób powyżej 55. roku życia, które chcą świadomie zadbać o zdrowie. Wykłady przeprowadzone w ramach projektu są transmitowane na żywo przez portal Youtube, są też nagrywane i udostępniane na stronie internetowej www.dlaseniora.com.pl. Projekt realizuje Fundacja Pro Civitas Bono. W akcję włączyły się mazowieckie szpitale.

Samorząd Mazowsza przekazał też 5,7 mln zł na realizację projektów systemowych wspierających seniorów w latach 2018-2020. Dodatkowo w tym roku na programy roczne przekazał ponad 2,2 mln zł. Wśród dofinansowanych inicjatyw są m.in. portal informacyjno-poradnikowy (www.seniorzyjuniorzy.pl), warsztaty (m.in. malarstwa, rękodzieła, pisarskie, kulinarne, ruchowe), wycieczki krajoznawcze, grzybobrania, spływy kajakowe, pikniki, ogniska, wyjścia do muzeów,  teatrów i kin, działania wolontariackie czy „Bony dla seniorów”. Nabór wniosków o bony społeczne jest prowadzony w systemie ciągłym i potrwa aż do 31 sierpnia 2020 r.