28 marca 2006 roku w Państwowym Muzeum Archeologicznym odbyło się uroczyste otwarcie wystawy "Troja. Sen Henryka Schliemanna".

Wystawa przygotowywana została przez Muzeum Archeologiczne wspólnie z Museum für Vor- und Frühgeschichte w Berlinie.

Patronat honorowy nad wystawą objęli Kazimierz Marcinkiewicz, Prezes Rady Ministrów RP oraz Angela Merkel, Kanclerz Republiki Federalnej Niemiec.

Troja, starożytne miasto rozsławione dzięki „Iliadzie” Homera, została odkryta w 1870 r. przez Heinricha Schliemanna, niemieckiego kupca i archeologa-amatora, na północno-wschodnim wybrzeżu dzisiejszej Turcji. Przez setki lat bajecznie bogaty gród króla Priama uchodził wyłącznie za poetycką legendę. Schliemann, zafascynowany dziełami Homera, cały swój ogromny majątek przeznaczył na poszukiwania archeologiczne i wbrew powszechnemu przekonaniu udowodnił, że Troja rzeczywiście istniała. W latach 1870-1890 przeprowadził na wzgórzu Hisarlik siedem kilkumiesięcznych kampanii wykopaliskowych, w wyniku których odkopał pozostałości aż 9-ciu wybudowanych tu kolejno miast (ponumerowanych od I do IX), niszczonych przez pożary, wojny i trzęsienia ziemi. Na gruzach zburzonych domów i murów natychmiast powstawały nowe osiedla, wznoszone przez ludność ocalałą z pożogi, bądź też przez zdobywców. Najstarsza z odkrytych osad powstała około roku 3000 p.n.e., a najmłodsza pochodzi z okresu późnego cesarstwa rzymskiego (IV wieku n.e.). Gród opisany przez Homera, oznaczony jako Troja VIIA, datowany jest w granicach 1250–1050 r. p.n.e.

W czasie wykopalisk Schliemann odkrył tysiące bezcennych zabytków, m.in. słynny „Skarb Priama”, złożony z setek sztuk złotej i srebrnej biżuterii. Większość z tych znalezisk przekazana została do Muzeum Starożytności w Berlinie jako dar dla narodu niemieckiego.

Na wystawie w Państwowym Muzeum Archeologicznym znalazły się najcenniejsze eksponaty – zestawy ozdób, naczyń, narzędzi i broni sprzed tysiącleci. Główną atrakcję stanowi jedyna istniejąca kopia biżuterii ze „Skarbu Priama”, wykonana z pozłacanego srebra. Oryginał, wywieziony z Berlina w 1945 r. przez armię radziecką, przez 40 lat uważany był za zaginiony. Odnalazł się dopiero w 1994 r. w Muzeum im. A. Puszkina w Moskwie. Od tego czasu trwa spór między Rosją, Niemcami i Turcją o prawo do jego własności – nazywany drugą wojną trojańską – a sam skarb nadal pozostaje niedostępny.

Oprócz skarbu niewątpliwą atrakcją wystawy są liczne oryginalne naczynia gliniane o wyszukanych i zaskakujących kształtach, a także ciekawe figurki antropomorficzne, będące prawdopodobnie przedstawieniami bóstw. Życie codzienne mieszkańców Troi przybliża natomiast bogaty zbiór narzędzi, którymi posługiwała się ówczesna ludność, wykonanych z krzemienia, kamienia, brązu oraz żelaza.

Wystawa trojańska, zorganizowana przez Museum für Vor- i Frühgeschichte w Berlinie, daje wyjątkową możliwość obejrzenia niepowtarzalnych dzieł dziesiątków bezimiennych twórców, których kunsztowne wyroby po kilku tysiącleciach odsłoniła łopata archeologa. Każdego z tych przedmiotów mogła dotykać ręka mitycznych dotąd bohaterów: Odyseusza, Achillesa, czy Parysa, a podczas zwiedzania dawno zaginiony, legendarny świat zaczyna znowu budzić się do życia.

Zgromadzone na ekspozycji zabytki są po raz pierwszy w historii prezentowane na terenie Polski. Po raz pierwszy został także udostępniony zwiedzającym zestaw ceramiki trojańskiej, znajdujący się w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie.

Wystawę można oglądać w Warszawie do 15 czerwca br.


Terminy prezentowania wystawy:

• Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie: 28 marca – 15 czerwca 2006 r.
  
  
• Muzeum Archeologiczne w Krakowie: 15 czerwca – 15 września 2006 r.
  
  
• Muzeum Archeologiczne w Gdańsku: 15 września – 15 grudnia 2006 r.
  
  
• Muzeum Archeologiczne w Poznaniu: 15 grudnia 2006 r. – 15 marca 2007 r.
  
  
• Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi: 15 marca – 15 czerwca 2007 r.
  
  
• Muzeum Miejskie Wrocławia: 15 czerwca – 30 września 2007 r.