16 grudnia, godz.17.00

Muzeum Niepodległości w Warszawie

Pałac Przebendowskich/Radziwiłłów

al. Solidarności 62

www.muzeum-niepodleglosci.pl

Zapraszamy na wykład Stanisława Dziedzica oraz koncert kolęd w wykonaniu młodzieży OSM II st. im. Z Brzewskiego w Warszawie. Spotkanie poprowadzi prowadzenie dr Jan Sęk.

Ilu Polaków, zwłaszcza średniego i starszego pokolenia na słowa powitania: „Sława, panie Włodzimierzu” nie odpowie nieomal mechanicznie: „Żona stroi się w alkierzu”, ilu wreszcie stwierdzenie „Chłop potęgą jest”, nie zakończy jednym tchem – „ i basta” ? Od kilku pokoleń, za sprawą arcydramatu „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „weselny” Gospodarz przesłania niesłusznie literacki pierwowzór – wizerunek Włodzimierza Przerwy Tetmajera, uznanego malarza młodopolskiego, świetnego publicysty, parającego się także, choć z mniejszymi już sukcesami, poezją i dramaturgią. Był Włodzimierz Tetmajer, potomek starej i ustosunkowanej szlacheckiej rodziny, współzałożycielem Polskiego Stronnictwa Ludowego, który z chłopami, z polską wsią, wiązał  nadzieje na odzyskanie przez Polskę niepodległości i jej ład społeczny. W tych nadrzędnych dla Polaków sprawach, umiał stawać ponad podziałami politycznymi i społecznymi.

W 1890 r. ożenił się z Anną Mikołajczykówną, córką niebogatego gospodarza z podkrakowskich Bronowic Małych. W kilka lat później, artysta osiadł w zbudowanym przez siebie w Bronowicach dworku – chałupie, wśród chłopów, nie jako chłopoman, ale rzecznik polskiej wsi. 20 listopada 1900 r. w dworku Włodzimierza Tetmajera, odbyło się głośne wesele krakowskiego poety Lucjana Rydla z siostrą Anny Tetmajerowej, Jadwigą Mikołajczykówną, jak tamto, Tetmajerowe, wzbudzające sporo sensacyjnych emocji, przyjmowane jako mezalians. Ściągnęło ono krakowską bohemę artystyczną i bronowickich chłopów. Dzięki Wyspiańskiemu stało się też najgłośniejszym polskim weselem, przeniesionym wkrótce, w 1901 r. na deski teatralne. Od krakowskiej prapremiery upłynęło 112 lat, a dramat cieszy się niezmienną popularnością.

W 1904 r. Tetmajer zamieszkał w położonym nie opodal pofranciszkańskim dworku, który po swojemu odnowił i urządził, a który nazwano odtąd Tetmajerówką, natomiast swoją dotychczasową „dziedzinę” sprzedał Lucjanowi Rydlowi. Nazwano ją z czasem Rydlówką. Tetmajerówka rychło stała się salonem, w którym bywali artyści i politycy – m.in. Stanisław Wyspiański, Henryk Sienkiewicz, Władysław S. Reymont, Kossakowie, Józef Piłsudski, Wincenty Witos, Jan Stapiński, Wojciech Korfanty. Tetmajer był gorącym patriotą, w jego publicznej działalności sprawa odzyskania niepodległości przez Polskę była zagadnieniem kluczowym. W 1915 r. wraz z Wincentym Witosem i Władysławem Długoszem odbył podróż do Szwajcarii w celu pozyskania pomocy dla Polaków dotkniętych wojną. Zaangażowany był w pracach Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Zmarł w 1923 r. Jego pogrzeb w Bronowicach Małych był wielką patriotyczną manifestacją.

Obrazy Włodzimierza Tetmajera, poświęcone tematyce ludowej, obrzędowej, rodzajowej czy religijnej, zdobią ściany licznych muzeów i innych prestiżowych wnętrz, a wspaniałe „bajecznie kolorowe” polichromie - wnętrza, znanych kościołów czy salonów i wzbudzają niezmiennie zasłużony zachwyt.