W odpowiedzi na nierzetelne i nieobiektywne doniesienia prasowe, dotyczące przebiegu kontroli oraz postanowień pokontrolnych w sprawie Stowarzyszenia Szydłowieckie Forum Gospodarcze, przedstawiamy stanowisko Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

W związku z zastrzeżeniami dotyczącymi wiarygodności dokumentów przedstawionych do rozliczenia dotacji unijnej przez Stowarzyszenie Szydłowieckie Forum Gospodarcze, w okresie od dnia 10 lipca 2007 roku do dnia 31 stycznia 2008 roku, Departament Kontroli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego przeprowadził w Stowarzyszeniu kontrole umów: Z/2.14/II/2.5/1927/06/U/19/06 „Moja praca, moja firma”; Z/2.14/II/2.5/1928/06/U/10/06 „Własna firma – pomysł na pracę, pomysł na życie”; Z/2.14/II/2.5/1929/06/U/11/06 „Punkt konsultacyjny i wdrożeniowy dla mikroprzedsiębiorstw” oraz Z/2.14/II/2.5/761/05/U/2/05 „Punkt konsultacyjny i wdrożeniowy dla mikroprzedsiębiorstw w zakresie usług”. Kontrole dotyczyły rzeczowej i finansowej realizacji umów, z uwzględnieniem weryfikacji faktycznie poniesionych kosztów, zgłoszonych do rozliczenia oraz wykorzystania świadczeń pomostowych i dotacji inwestycyjnych przez beneficjentów ostatecznych.

Kontrole w Stowarzyszeniu odbyły się w dwóch turach. 29 czerwca 2007 roku Dyrektor Departamentu Funduszy Strukturalnych i Pomocowych Urzędu Marszałkowskiego, Albert Borowski – na podstawie notatki pracownika z dnia 25 czerwca 2007 roku, weryfikującego tzw. wniosek o płatność, poddającej w wątpliwość wiarygodność dokumentów przedstawionych do rozliczenia przez Stowarzyszenie – zgłosił wniosek o przeprowadzenie kontroli doraźnej trzech projektów, realizowanych przez Stowarzyszenie.

Kontrola na miejscu realizacji projektów odbyła się w terminie 10 lipca – 7 września 2007 roku. W efekcie tej kontroli powstały trzy odrębne „Informacje pokontrolne”, dla każdego projektu oddzielna. Mimo wezwania o złożenie wyjaśnień i ustosunkowanie się do podniesionych zarzutów, Stowarzyszenie unikało udzielenia merytorycznych odpowiedzi. W korespondencji kierowanej do Urzędu Marszałkowskiego Zarząd Stowarzyszenia podnosił nieistotne tematy, całkowicie nieodnoszące się do meritum sprawy. Zarząd Stowarzyszenia odmówił podpisania „Informacji pokontrolnych”. Zwrócił się natomiast z wnioskiem o spotkanie z Marszałkiem Województwa Mazowieckiego, podczas którego chciał odnieść się do wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości.

3 grudnia 2007 roku z przedstawicielami Zarządu Stowarzyszenia spotkali się Marszałek Adam Struzik i Wicemarszałek Stefan Kotlewski. W spotkaniu wzięli ponadto udział przedstawiciele Departamentu Kontroli Urzędu Marszałkowskiego. Pan Adam Kowalski – w tym czasie Prezes Zarządu Stowarzyszenia - potwierdził ustalenia kontroli (co dokumentuje stenogram spotkania). Poprosił o przeprowadzenie ponownej kontroli w Stowarzyszeniu oraz zobowiązał się udostępnić dokumenty z kontroli przeprowadzonej przez Urząd Kontroli Skarbowej. Zobowiązał się także, że wszelkie nieprawidłowości zostaną naprawione i wyjaśnione. Marszałek Adam Struzik przychylił się do wniosku Pana Adama Kowalskiego. W ten sposób, z inicjatywy Stowarzyszenia, doszło do drugiej kontroli. Odbyła się ona w terminie 18 grudnia 2007 roku – 31 stycznia 2008 roku. Ponowne czynności kontrolne wykazały, że uchybienia, stwierdzone w trakcie pierwszej kontroli, mimo wcześniejszych zobowiązań, nie zostały naprawione. Pan Prezes Adam Kowalski odmówił okazania, mimo swej wcześniejszej deklaracji, protokołu Urzędu Kontroli Skarbowej. Kontrola Urzędu Marszałkowskiego wykazała dalsze, jeszcze poważniejsze nieprawidłowości. 12 marca 2008 roku Stowarzyszenie otrzymało wystąpienie pokontrolne.

Obie kontrole odbywały się w terminach uzgodnionych ze Stowarzyszeniem.

W trakcie kontroli poddano weryfikacji kompletną dokumentację będącą w posiadaniu Stowarzyszenia, dotyczącą realizacji projektów. Analiza tych dokumentów wykazała rażące naruszenie warunków zawartych umów oraz przepisów prawa. Stwierdzone nieprawidłowości to m.in.:

• spośród 91 osób (beneficjentów ostatecznych 4 projektów) 31 zostało bezpodstawnie zakwalifikowanych do udziału w projektach z powodu uchybień w przeprowadzeniu rekrutacji przez Stowarzyszenie – dokumenty wpłynęły po zakwalifikowaniu. 60 osób nie było uprawnionych do otrzymania dotacji ze względu na niedochowanie przez Stowarzyszenie wymaganej liczby godzin szkoleniowych. 22 osoby, spośród 60, nie spełniało ponadto kryteriów zakwalifikowania do projektu, tzn. były zarejestrowane jako osoby bezrobotne bądź prowadziły wcześniej działalność gospodarczą. Wśród beneficjentów ostatecznych znalazło się także szereg osób będących członkami rodzin władz Stowarzyszenia.
  


• przeprowadzenie szkoleń tzw. Beneficjentów Ostatecznych poniżej wymaganego minimum godzin, co powoduje, że wypłacone już świadczenia pomostowe i dotacje inwestycyjne są wydatkami niekwalifikowalnymi, które podlegają zwrotowi;
  


• rozbieżności pomiędzy datami zawarcia umów o dzieło z czterema z pięciu osób prowadzących szkolenia, a datami zawarcia tych umów wskazanymi na rachunkach wystawionych przez trenerów;
  


• przepływy finansowe pomiędzy projektami oraz pomiędzy projektami a kontem Stowarzyszenia i innymi rachunkami w kwocie 234.254,37 zł (w tym 126.645,49 zł na wydatki o nieznanym przeznaczeniu), co wykluczają zapisy umowy;
  


• przedstawianie dwóch różnych w treści dokumentów potwierdzających jedną operację finansową;
  


• przedstawianie do rozliczenia poniesionych przez Stowarzyszenie wydatków, mimo że dokumentacja finansowa Stowarzyszenia nie wykazuje ich poniesienia na kwotę 40.700,00 zł;
  


• brak potwierdzenia zwrotu środków finansowych do kasy jednego z projektów na kwotę 16.000,00 zł;
  


• dokonywanie wpłat na konto projektów środków finansowych od „anonimowych” podmiotów bądź kasy Stowarzyszenia w kwocie 180.920.14 zł;
  


• wypłaty z kas projektów środków na niezidentyfikowane konta w kwocie 44.824.67 zł – cztery miesiące po zakończeniu realizacji projektu;
  


• pobieranie przez osoby prowadzące zajęcia dla Beneficjentów Ostatecznych zawyżonych wynagrodzeń (dziesięciokrotność stawki wynikającej z wniosku o dofinansowanie);
  


• przedstawianie dokumentów rozliczających wydatki projektów, z których nie wynikają żadne dane pozwalające potwierdzić poniesione wydatki (zamówienia bez podania ilości, jakości, terminu, sposobu wykonania).

Są to główne nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli. Większość z nich stanowi podstawę rozwiązania umowy oraz narusza normy przepisów prawa karnego.

Wszystkie przedstawione nieprawidłowości zostały udokumentowane dowodami kontroli. Każdy z podanych faktów może być zweryfikowany w oparciu o dokumenty, które zostały pobrane ze Stowarzyszenia w postaci kopii poświadczonych za zgodność z oryginałem. Poświadczenia tego dokonywał Pan Adam Kowalski.

W związku z zaistniałą sytuacją, w lutym 2008 roku Marszałek Województwa Mazowieckiego złożył zawiadomienie w Prokuraturze o popełnieniu przestępstwa przez Stowarzyszenie. Prokurator Prokuratury Rejonowej w Przysusze, Oddział Zamiejscowy w Szydłowcu w swym postanowieniu odmówił wszczęcia śledztwa, podając jako uzasadnienie – potrzebę przeprowadzenia badania dokumentacji finansowej projektów przez biegłego z zakresu księgowości, nie odrzucił natomiast zawiadomienia. Prokurator zaproponował, że badanie to winien przeprowadzić na swój koszt Urząd Marszałkowski, ponieważ Prokuratura nie dysponuje środkami na ten cel.

Marszałek Województwa Mazowieckiego, podtrzymując swoje stanowisko, 10 kwietnia 2008 roku złożył zażalenie na postanowienie Prokuratora.

27 czerwca 2008 r. II Wydział Karny Sądu Rejonowego w Szydłowcu pozytywnie rozpatrzył złożone zażalenie. Sąd w uzasadnieniu postanowienia stwierdził, że Marszałek Województwa w złożonym zawiadomieniu wystarczająco uwiarygodnił możliwość popełnienia przestępstwa przez władze Stowarzyszenia.

Sąd wymienił jako zasadne wszystkie zarzuty podniesione w zawiadomieniu tzn.:

• przedstawianie przez Stowarzyszenie nierzetelnych rozliczeń lokalu;
  


• nierzetelne prowadzenie dokumentacji finansowej przez Stowarzyszenie;
  


• przedstawianie przez Stowarzyszenie do rozliczenia wydatków, które nie zostały poniesione;
  


• przedstawianie do kontroli dokumentów wzajemnie wykluczających się;
  


• brak środków finansowych w kasie Projektu 1927;
  


• anonimowe wpłaty i wypłaty z kasy Projektu 761;
  


• przepływy finansowe pomiędzy Projektami.

Postanowienie Sądu jest ostateczne i nie podlega procedurze odwoławczej. Prokurator zobowiązany jest podjąć postępowanie wyjaśniające w tej sprawie, zgodnie z wytycznymi Sądu.