Rok 2017 na Mazowszu będzie „Rokiem Rzeki Wisły”. Tak Sejmik Województwa Mazowieckiego postanowił uhonorować i podkreślić historyczną i współczesną rolę tej rzeki, wpisując się tym samym w ogólnopolską ideę ustanowienia roku 2017 „Rokiem Rzeki Wisły”.

Królowa Polskich Rzek – Wisła. Ostatnia duża rzeka Europy, którą można nazwać naturalną. Bogate źródło przyrody, historii, tradycji, inspiracji dla kultury i sztuki. Nie sposób przecenić roli jaką spełnia od zamierzchłych czasów.

Historia

W 2017 roku przypada 550 rocznica pierwszego wolnego flisu na Wiśle, niezwykle ważnego wydarzenia dla rozwoju Polski i jej zaistnienia na arenie międzynarodowej. Pierwszy wolny flis wiślany odbył się w 1467 r., po podpisaniu II Pokoju Toruńskiego, na mocy którego cała żeglowna Wisła trafiła pod polskie panowanie otwierając możliwości swobodnego transportu rzecznego. Rozpoczęty wówczas, ponad 300-letni, złoty okres żeglugi wiślanej zapoczątkował szybki postęp ekonomiczny, społeczny i polityczny Polski i Mazowsza, łącząc je z najbardziej rozwiniętymi wówczas krajami świata.

Przyroda

Wisła wraz z przylegającymi do niej terenami tworzy wyjątkowo bogaty zespół ekosystemów dla wielu gatunków ptaków, ssaków, ryb i innych organizmów żywych. Znajdują tu schronienie bardzo rzadkie ptaki, których liczebność na całym obszarze Polski nie przekracza 60 par np.: kulon, mewa czarnogłowa, mewa mała oraz rybitwa białowąsa. Nad Wisłą można spotkać występującą tu jeszcze, choć nielicznie, wydrę. Stopniowo powiększają się populacje bobra i piżmaka. W dolinie rzeki występują też wszystkie rodzaje znanych na terenie Polski płazów i gadów. Wśród wiślanych ryb na największą uwagę zasługują certa i troć wędrowna.

Kultura i sztuka

Rzeka Wisła poprzez obecność jako temat w licznych dziełach literackich, malarskich czy filmowych, na stałe wpisała się w polskie dziedzictwo narodowe. Motyw Wisły możemy podziwiać na obrazach znanych artystów, takich jak Canaletto, który w 1770 roku stworzył przepiękny „Widok Warszawy od strony Pragi”. W opowiadaniu „Wisła” Stefan Żeromski nadaje jej boską moc, wielkość i siłę trwania. Długo można wyliczać przykłady obecności Wisły w różnych formach filmowych, począwszy od filmów przyrodniczych, historycznych, promocyjnych czy wręcz tak kultowych, jak słynny „Rejs” w reżyserii Marka Piwowskiego z niezapomnianymi kreacjami Zdzisława Maklakiewicza i Jana Himilsbacha.

Potencjał turystyczny i ekonomiczny

Możliwości wykorzystania Wisły przez miejscowości, regiony i subregiony położone bezpośrednio w jej sąsiedztwie są ogromne. Walory przyrodnicze rzeki i obszarów do niej przyległych tworzą doskonałą bazę dla rozwoju turystki, agroturystyki oraz rekreacji wodnej. Wisła, jako ogromny zbiornik wodny, otwiera także możliwości rozwoju wodnego transportu śródlądowego i elektrowni wodnych.