Posiedzenie Zespołu roboczego ds. ochrony zdrowia 27 maja br. rozpoczęło dyskusję na temat kondycji opieki psychiatrycznej na Mazowszu. Omawiano efektywność i bezpieczeństwo leczenia psychiatrycznego, a także jego dostępność dla wszystkich dzieci. Poruszono też temat psychiatrii dorosłych.  

Problemy w psychiatrii dzieci i młodzieży

Zwrócono uwagę na dostępność służb i programów dla dzieci, które wykazują pierwsze oznaki zaburzeń. Wskazano na konieczność wspierania rodzin, nauczycieli, służb społecznych, prawnych, pediatrów, lekarzy rodzinnych w procesie wychowywania dzieci.

– Wyłączenie dzieci ze szkół to nie tylko koszty edukacyjne, to również koszty relacji społecznych i rozwoju społecznego – zauważyła dr Lidia Popek z Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu, konsultant wojewódzki w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.

Najważniejsze zagadnienia dotyczące systemu opieki psychiatrycznej nad dziećmi i młodzieżą omówiła na podstawie obszernej prezentacji (prezentacja w załączeniu).

Michał Stelmański – prezes zarządu Mazowieckiego Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu, placówki wyspecjalizowanej w zakresie psychiatrii dziecięco-młodzieżowej podsumował pomoc, jaką instytucja otrzymała podczas ostatniego, trudnego roku, zarówno z samorządu Mazowsza, jak i Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Zwrócił ponadto uwagę na niedobór personelu medycznego w tej dziedzinie i coraz częściej obserwowane transfery lekarzy specjalistów z placówek publicznych do prywatnych podmiotów.

Psychiatria dorosłych

Problemy zdrowia psychicznego narastają, a panująca od ponad roku pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 wywołującego COVID-19 pokazała ich skalę. Kryzys w psychiatrii nie dotyczy tylko najmłodszych. To również problem osób dorosłych.

– Obecnie obserwuje się słabość systemu psychiatrycznej opieki ambulatoryjnej – długi czas oczekiwania na wizytę, zbyt małą dostępność oddziałów dziennych i świadczeń rehabilitacyjnych – podkreśla docent Maria Radziwoń-Zaleska konsultant wojewódzki w dziedzinie psychiatrii.

Rozwiązaniem wielu problemów w dziedzinie psychiatrii może być urealnienie wyceny świadczeń medycznych, co w ocenie dyrektora Samodzielnego Wojewódzkiego Zespołu Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie Andrzeja Mazura jest koniecznością. Lekarze specjaliści nie chcą pracować w poradniach i szpitalach, a po zdobyciu wykształcenia w kraju wyjeżdżają za granicę, gdyż tam otrzymują lepsze wynagrodzenie.

Problem w systemie psychiatrii stanowi również rozliczanie świadczeń oraz wydatki na opiekę w tej dziedzinie. Zbigniew Terek, dyrektor Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ przedstawił informację na temat zabezpieczenia psychiatrycznych świadczeń zdrowotnych na Mazowszu.

Głos w dyskusji na temat ochrony zdrowia psychicznego z perspektywy pacjentów i ich rodzin zabrali również przedstawiciele Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Elżbieta Bartosiewicz – zastępca dyrektora departamentu ds. zdrowia psychicznego wyjaśniła, że wiedza na temat ochrony zdrowia psychicznego wynika ze spostrzeżeń pracowników Biura dotyczących przestrzegania  prawa pacjenta oraz skarg i próśb o interwencję. Czas pandemii ograniczył możliwość bezpośredniego kontaktu Rzecznika z pacjentami, ich rodzinami, a także personelem medycznym. Mimo utrudnionej komunikacji, Rzecznik na terenie kraju do połowy maja br. interweniował ponad 7 tys. razy w obszarze psychiatrii, zaś połowa tych spraw dotyczy pacjentów nieletnich. Do Biura Rzecznika Praw Pacjenta dociera coraz więcej informacji o mnogości problemów psychicznych społeczeństwa w każdej grupie wiekowej. Zespół roboczy ds. ochrony zdrowia przyjął również stanowisko w sprawie sytuacji podmiotów leczniczych realizujących świadczenia zdrowotne z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.