Mazowsze serce Polski nr 3/20

Kobieta europejska

2020.03.16 08:30 , aktualizacja: 2020.03.17 09:50

Autor: Agnieszka Bogucka, Wprowadzenie: Agnieszka Bogucka

Dama w dziewiętnastowiecznym stroju siedzi przy piano forte Portret Marii Szymanowskiej...

Goethe mówił o niej: talent graniczący z szaleństwem¹, a w Teatrze Narodowym Marię Szymanowską oklaskiwał młodziutki Chopin. Wielbiona za życia, została szybko zapomniana po śmierci.

 

Jako ośmiolatka pobierała pierwsze lekcje gry na piano forte, ale niezwykłą technikę i ogromną ekspresję grania zawdzięcza własnej, ciężkiej pracy. Czerpała również z doświadczeń muzyków, z którymi zetknęła się w swojej karierze.

 

Teściowa Mickiewicza

Marynia Wołowska szybko stała się znana w warszawskich salonach, a w 1810 r. wyjechała do Paryża, gdzie swoją grą zachwyciła m.in. Luigiego Cherubiniego, który zadedykował jej swą Fantazję C-dur. Po powrocie wyszła za mąż za ziemianina Teofila Józefa Szymanowskiego i w krótkim czasie urodziła troje dzieci. Najpierw pojawiły się bliźnięta Helena i Romuald (1811), a rok później – Celina (22 lata później została żoną Adama Mickiewicza).

Maria mieszkała z rodziną w Otwocku, gdzie zajmowała się wychowywaniem dzieci. Jednak już w 1815 r. odnowiła kontakty z warszawskimi salonami – trzy jej kompozycje wybrano do zbioru „Śpiewów historycznych” Juliana Ursyna Niemcewicza.  Pianistka zaczęła koncertować w całej Europie, na razie w ramach prywatnych występów. Nawiązała cenne znajomości w kręgach artystycznych, a jej sława stopniowo rosła.

 

Muza Goethego

Jej życie osobiste nie było usłane różami – w 1820 r. zdecydowała się na rozwód. Biografowie pianistki wspominają o niezgodności charakterów, ale też o bardzo niechętnym stosunku  Szymanowskiego do działalności artystycznej żony. Dzieci zostały z matką, która starała się pogodzić karierę z ich wychowaniem. „Od najmłodszych lat znalazła wsparcie i zachętę wśród swoich najbliższych: rodziców prowadzących otwarty salon artystyczny w Warszawie, własnego rodzeństwa, które pomagało jej w organizacji i realizacji podróży koncertowych i przejęło na siebie część jej matczynych obowiązków, licznym przyjaciołom i ważnym osobistościom, które uznały ją za osobę godną najwyższego szacunku i skutecznego wsparcia”.

Maria komponowała utwory na fortepian, m.in. etiudy, walce, polonezy, mazurki, pieśni, nokturny (szczególną sławę zyskał utwór „Le Murmure”). Koncertowała w Polsce, Rosji, Anglii, Francji, Włoszech i w Niemczech – w salach koncertowych i na dworach królewskich. Wszędzie wzbudzała podziw, chwalono ją zarówno za kompozycje, jak też za wykonanie. Maurycy Mochnacki twierdził, że potrafiła zmusić fortepian do śpiewu, a gdy chciała – do retorycznej przemowy. Goethe otaczał ją ogromnym uwielbieniem – zadedykował jej piękny wiersz „Pojednanie”.

 

Pianistka Puszkina

Artystka opuściła Warszawę na zawsze w 1827 r. – kiedy to przeprowadziła się do Petersburga. Dalej zajmowała się dziećmi, ale i muzyką: komponowała (Ballady Mickiewicza, Nokturn b-moll), koncertowała i udzielała lekcji. Została nadworną pianistką carskiego dworu, prowadziła słynny w mieście salon, który odwiedzali m.in. Puszkin i Mickiewicz.

W roku 1831 rozpętała się największa w Europie epidemia cholery. Choroba zebrała ogromne żniwo – umarli m.in.: wielki książę Konstanty, marszałek Iwan Dybicz, niemiecki filozof Georg Hegel i – będąca u szczytu sławy – Maria z Wołowskich Szymanowska.

 

  • 5 grudnia 1789 urodziła się w Warszawie
  • 1810 założyła rodzinę
  • 1822 rozpoczyna trasę koncertową po Europie
  • 25 lipca 1831 umiera na cholerę w Petersburgu

 

1 »…das gröβte Talent gleichsam nur als Folie… « w liście Goethego do Ottilie, swojej synowej,
18.VIII.1823.
Wszystkie informacjeWszystkie informacje źródłowe pochodzą ze strony www.maria-szymanowska.eu

 

 

Liczba wyświetleń: 54

powrót

Szanowni Państwo, jeżeli opublikowany artykuł nie jest prawidłowo odczytany przez czytnik ekranu, prosimy o przesłanie uwag do artykułu wraz z podaniem linka do informacji, której dotyczy pytanie. Postaramy się udostępnić bardziej czytelny plik.