Dziewięćdziesiąt lat temu uruchomiono pociągi Elektrycznej Kolei Dojazdowej (dzisiejszej WKD). Był to wielki krok w rozwoju polskiego kolejnictwa. Mając tak piękną tradycję, Wukadka zgromadziła wiele eksponatów[1], z którymi związane są ciekawe opowieści.

1. Peronowe płyty chodnikowe ze stacji Podkowa Leśna Główna (rok 1926)

   Unikalny charakter stacji i przystanków podkreślały m.in. płyty peronowe wykonane na specjalne zamówienie. Elementy takie pozwalały na jednoznaczną identyfikację EKD. Przy budowie linii wykorzystano najnowocześniejsze wówczas rozwiązania techniczne – wagony silnikowe i doczepne kupiono w Anglii, zaś urządzenia automatycznej sygnalizacji sprowadzono ze Szwecji. Linię kolei elektrycznej Warszawa–Grodzisk w całości sfinansowano ze środków prywatnych. Inicjatorem była spółka akcyjna „Siła i światło”, z wiodącym kapitałem angielskim.

    

2. Zegarek maszynisty z wygrawerowanym numerem służbowym

   To element służbowego wyposażenia z lat 30. XX w. Jeszcze przed wojną krążyły anegdoty, że według pociągów EKD można było nastawiać zegarki. W godzinach szczytu pociągi kursowały co 10 min. Tuż przed wybuchem wojny osiągany przewóz na całej linii to około 4 tys. pasażerów dziennie. Niestety wybuch II wojny światowej przerwał dynamiczny rozwój kolei – planowane przedłużenie linii w kierunku Żyrardowa oraz Mszczonowa nie powiodło się. Okres powojenny to likwidacja kilku odcinków znacząco kolidujących ze wzrastającym ruchem samochodowym, ale także modernizacja zasadniczego szlaku.

    

3. Deska biletowa z kompletem biletów – wyposażenie służbowe konduktora EKD (lata 1939–1944)

   Tereny wszystkich przystanków i stacji kolejek dojazdowych (również na linii EKD) ogrodzono, pozostawiając dla pasażerów tylko jedno wejście. Niektóre punkty odprawy podróżnych były obsadzone przez kontrolerów biletów, którzy nie tylko sprawdzali wchodzących na perony, ale także odbierali wykorzystane bilety wychodzącym.

    

4. Pulpit sterowania ruchem pociągów z nastawni stacyjnej w Komorowie – pod koniec lat 80. XX w. wprowadzono system zdalnego sterowania zwrotnicami i semaforami na wszystkich stacjach linii WKD. Główne centrum zlokalizowano na stacji Komorów.

    

5. Kasownik elektroniczny KZŁ[2] Bydgoszcz KD – WKD eksploatowany na e.z.t. EN94 w latach 2000–2016

   W połowie lat 90. XX w. Polskie Koleje Państwowe postanowiły wyodrębnić WKD ze swoich struktur i 1 lutego 1994 r. utworzono Zakład Eksploatacji Linii WKD w Grodzisku Mazowieckim. Przełomem była jednak decyzja rządu RP o restrukturyzacji i komercjalizacji PKP, na podstawie której majątek WKD wydzielono z majątku PKP. Spółkę PKP Warszawska Kolej Dojazdowa Sp. z o.o., z własnym zarządem i budżetem, która działalność gospodarczą rozpoczęła 1 lipca 2001 r., utworzono 22 grudnia 2000 r. Od tej pory ma ona nowe logo i barwy zakładowe.