Jeszcze do 31 października w Muzeum Szlachty Mazowieckiej można obejrzeć wystawę pt. „Pejzaż wsi i życie codzienne jej mieszkańców w malarstwie polskim przełomu XIX i XX wieku”.Wierne odzwierciedlenie realiów ówczesnej polskiej wsi obrazy zawdzięczają epoce pozytywizmu, w której powstały.

Artyści poszukiwali wtedy tematów zwyczajnych i prozaicznych  – do tej pory „niemalarskich”. Dlatego zaczęli pokazywać krajobraz wsi i realia życia toczącego się na niej.  Obrazy swoją nastrojowością i fotograficznością potrafią łatwo wprowadzić widza w czasy minionej epoki. Przykładem jest malarstwo Adama Ciemniewskiego, którego dzieła tworzą w Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie pokaźną kolekcję. Na wystawie zostały zaprezentowane trzy z nich: „Pierwsze jagnię”,  „Żniwa”  i „Krowy”. Obejrzeć można też płótna Władysława Maleckiego – konesera nastrojowych krajobrazów – oraz Tadeusza Popiela, batalisty i autora scen rodzajowych. Na uwagę zasługują również obrazy Włodzimierza Tetmajera ożenionego z chłopką, zamieszkałego we wsi podkrakowskiej -  Bronowice. Dzięki jego płótnom, tj. „Procesja w Bronowiczach”,  „Zagroda wiejska” oraz „Piastowi goście” możemy poznać codzienne życie chłopów. Natomiast z inspiracji rodzimym folklorem Wincentego Wodzinowskiego – który portretował radosne, rumiane twarze wiejskich dziewcząt i silnych pełnych wigoru  młodzieńców czy chłopów  wiejskich – powstały płótna pt. „Młodzieniec z dziewczyną”, „Swaty”, „Pokusa”. Uwadze widzów z pewnością nie umknie też obraz nawiązujący do biedy i ubóstwa tamtych lat pt. „Za chlebem”. Wojciecha Piechowskiego, malarza  urodzonego na Mazowszu w Nosarzewie Borowym pod Mławą.

Postulaty pozytywizmu, tj. praca u podstaw, walka z analfabetyzmem chłopów, zbliżenie się wszystkich grup społecznych dla wspólnej sprawy narodowowyzwoleńczej, doskonale ukazuje obraz „Niedziela” Antoniego Piotrowskiego. Zwiedzających ekspozycję na pewno poruszy też obraz Józefa Chełmońskiego „Pijany chłop”. Nie mogło też zabraknąć dzieł Wojciecha Kossaka, syna Jerzego  Kossaka („Krakowskie wesele” i „Polowanie”) oraz  Jacka Malczewskiego, syna Rafała Malczewskiego  („Pogodne życie”). Zobaczymy również bogaty  w kolorystyce obraz „Pejzaż tatrzański” Stefana Filipkiewicza oraz „Bociany” Stanisława Czajkowskiego. Obaj artyści byli uczniami Jana Stanisławskiego, który zachęcając ich do pracy twórczej mówił:  „malujcie, panowie, polską wieś, bo może za kilka lat jej nie będzie”.

Prezentowane na wystawie obrazy pochodzą ze zbiorów:Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie,Muzeum Mazowieckiego w Płocku,  Muzeum Narodowego w Warszawie,  Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Ziemi Zakrzeńskiej w Mławie oraz Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie. Komisarzem wystawy jest Elżbieta Długołęcka.