Z regionu

Zwyczaje wielkanocne mazowieckich skansenach

2013.03.25 10:50 , aktualizacja: 2013.03.28 11:04

Autor: Jarosław Asztemborski, MWM w Sierpcu, Ewa Szczepankowska, Muzeum Wsi Radomskiej, Wprowadzenie: Iwona Dybowska

  • fot. Muzeum Wsi Radomskiej
  • fot. Dariusz Krześniak
  • fot. Dariusz Krześniak
  • fot. Dariusz Krześniak
  • fot. Dariusz Krześniak
  • fot. Dariusz Krześniak
  • fot. Muzeum Wsi Radomskiej
  • fot. Muzeum Wsi Radomskiej

Niedziela Palmowa w świadomości ludowej to czas przełomowy, zwiastujący wiosnę i odrodzenie. Elementem ściśle związanym z jej obchodami jest palma wielkanocna, symbolizująca gałązki rzucane na powitanie Jezusa wjeżdżającego do Jerozolimy.

 

Dawniej gospodynie samodzielnie wykonywały co roku nowe palmy, wykorzystując do tego bukszpan, barwinek, borówkę i świeżo rozwinięte witki wierzbowe. Stare palmy palono, a popiołem posypywano pola, co miało zapewnić obfite plony i dobre wypieki.

 

Jednym z nielicznych miejsc, w którym wciąż kultywuje się tradycje wyrabiania palm jest Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. Już po raz trzynasty zorganizowano tu konkurs na najpiękniejszą tradycyjną palmę. Wpłynęło aż 56 zgłoszeń. Najpiękniejszą pracę wybierali goście placówki. Głosy oddawano w dwóch kategoriach – indywidualnej i zespołowej. Zwycięzców ogłoszono po uroczystej mszy świętej.

 

Pierwsze miejsce w kategorii indywidualnej zajęła Julia Sabała z gimnazjum w Zawidzu Kościelnym, w kategorii zespołowej wygrała palma wykonana przez rodzinę Grzelaków z Zawidza Kościelnego. Nagrodę Specjalną Dyrektora Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu otrzymała palma Ewy Wójtewicz z Publicznego Gimnazjum w Gozdowie. Na kolejnych pozycjach znalazły się prace uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum w Borkowie Kościelnym, I Prywatnej Szkoły Podstawowej w Sierpcu i Szkoły Podstawowej w Zawidzu Kościelnym.

 

Na zwiedzających czekał też tradycyjny kiermasz wielkanocny, na którym znaleźć można było wytwory rękodzieła i rzemiosła ludowego oraz produkty regionalne. Nie brakowało artykułów świątecznych: baranków, palm wielkanocnych, pieczywa obrzędowego. W chałupach chłopskich przygotowano pokazy obrzędów i zajęć związanych z okresem wielkanocnym: wyrobu palm, malowania jaj techniką batiku, wycinania ozdób z papieru, przygotowywania święconki, wysypywania dekoracyjnych wzorów piaskiem na podłodze. Można też było zobaczyć gaik, czyli zieloną gałąź sosny przystrojoną w papierowe wstążki i kwiaty, którą wnoszono do wsi po utopieniu Marzanny, jako symbol nadchodzącej wiosny, czy orszak dynguśników z drewnianym kogutkiem. Oba atrybuty wykorzystywano podczas wiosennego kolędowania. W sali konferencyjnej zagrała Orkiestra Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Sierpcu.

 

Podczas obchodów Niedzieli Palmowej, 24 marca br., skansen odwiedziło ponad 500 osób. Kontynuację prezentacji obyczajów wielkanocnych w sierpeckim skansenie stanowić będzie impreza planowana na drugi dzień Świąt Wielkanocnych. „Gry i zabawy wielkanocne w skansenie” mają charakter rodzinnego pikniku, podczas którego najmłodsi mogą poznać zabawy popularne kilkadziesiąt lat temu. Gra w kręga, toczenie obręczy, turlanie jaj, chodzenie na szczudłach czy możliwość odpoczynku na drewnianej huśtawce – to tylko niektóre przewidziane atrakcje.

 

W Muzeum Wsi Radomskiej Niedziel Palmow obchodzona jest od 1992 r. corocznie. Stałymi elementami uroczystości są msza święta i procesja w stronę muzealnych pól, która kończy się osadzeniem w zaoranej ziemi poświęconych palm, co daje nadzieję na obfity plon i dostatek. W tym roku mszę świętą celebrował biskup radomski Henryk Tomasik. Pasję wykonał chór alumnów Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu pod kierunkiem ks. dr. Henryka Ćwieka. Msza święta z osiemnastowiecznego kościoła z Muzeum Wsi Radomskiej była transmitowana w TVP Polonia. Podczas Niedzieli Palmowej ogłoszono wyniki konkursu na tradycyjną palmę wielkanocną zorganizowanego przez muzeum dla dzieci i młodzieży i otwarto wystawę pokonkursową. W tym roku do konkursu zgłoszono 350 palm. Na kiermaszu wielkanocnym oprócz pisanek można było kupić inne świąteczne akcesoria - baranki, haftowane lub dziergane szydełkiem serwety, koszyki, ozdobne pieczywo.

Liczba wyświetleń: 448

powrót

Szanowni Państwo, jeżeli opublikowany artykuł nie jest prawidłowo odczytany przez czytnik ekranu, prosimy o przesłanie uwag do artykułu wraz z podaniem linka do informacji, której dotyczy pytanie. Postaramy się udostępnić bardziej czytelny plik.