Rozwój regionalny, nowa perspektywa finansowa 2014-2020, przynależność Mazowsza do grupy obszarów przejściowych czy wdrażanie innowacyjnych projektów – to główne zagadnienia którymi zajmuje się Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego. Priorytetem samorządu województwa jest bowiem mądre i spójne kształtowanie polityki rozwojowej wzmacniającej potencjał Mazowsza, by w pełni stało się regionem konkurencyjnym na arenie międzynarodowej.

Dla regionu…

RPO WM 2007-2013

Do połowy listopada 2012 r., w ramach RPO WM 2007-2013, ogłoszono 45 konkursów. Do tej pory aż 1455 projektów otrzymało unijne dofinansowanie. Dzięki temu województwo mazowieckie zyskało już 645 km wybudowanych i przebudowanych dróg, zakupiono 1.3 tys. sztuk najwyższej klasy aparatury medycznej dla mazowieckich szpitali, a 26 tys. m2  pomieszczeń szpitalnych zostało zmodernizowanych. Ponadto gospodarstwa należące do 20 tys. osób zostały podłączone do sieci wodno-kanalizacyjnej. To oczywiście tylko część zmian, jakie zachodzą na Mazowszu dzięki unijnemu wsparciu.

Dzięki podpisanym już umowom o dofinansowanie ww. wartości osiągną odpowiednio: 1033 km dróg, 1.7 tys. aparatury medycznej, 41 tys. m2 pomieszczeń szpitalnych oraz gospodarstwa należące do 68 tys. osób.

RPO WM jest największym programem regionalnym w kraju i w całym regionie Europy Wschodniej. Dlatego to właśnie na Mazowszu mamy największą liczbę składanych wniosków, a tym samym zatwierdzonych do dofinansowania projektów. Do tej pory beneficjenci złożyli 6477 projektów; ponad 1800 najlepszych z nich Zarząd Województwa Mazowieckiego zatwierdził do dofinansowania. Podpisane zostały już umowy dotyczące wsparcia 1455 inwestycji o łącznej wartości dofinansowania z EFRR w wysokości 5,9 mld zł. Beneficjentom wypłacono do tej pory 3,7 mld zł unijnych dotacji.

Województwo mazowieckie od 2011 r. wdraża Inicjatywę JESSICA (Joint European Suport for Sustainable Investment in City Areas), która jest wspólnym przedsięwzięciem Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Banku Rozwoju Rady Europy. Jej celem jest wspieranie rozwoju obszarów miejskich oraz ich rewitalizacja w aspekcie ekonomicznym i społecznym. Najważniejszym założeniem tego instrumentu jest umożliwienie wykorzystania części funduszy strukturalnych w postaci instrumentów zwrotnych na rzecz projektów dotyczących trwałego rozwoju obszarów miejskich, przyczyniających się do ich wzrostu i atrakcyjności. Zarząd Województwa Mazowieckiego zdecydował o przeznaczeniu na realizację Inicjatywy JESSICA kwoty około 155 mln zł. 29 sierpnia 2012 r. wybrany został menedżer Funduszu Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM) na Mazowszu, który podzieli te środki. Został nim Bank Gospodarstwa Krajowego działający we współpracy z Agencją Rozwoju Mazowsza oraz Mazowiecką Agencją Energetyczną. Kolejnym krokiem było ogłoszenie naboru wniosków o udzielenie długookresowych (okres spłaty do 20 lat z karencją w spłacie kapitału do 12 miesięcy po zakończeniu realizacji projektu) i niskooprocentowanych (od 0,95% w skali roku) kredytów udzielanych bez prowizji i dodatkowych opłat. Obecnie trwają nabory we wszystkich obszarach przeznaczonych do wsparcia w ramach Inicjatywy: rewitalizacja miast, ochrona powietrza, bezpieczeństwo energetyczne, projekty dotyczące energii odnawialnej oraz projekty wpierające powiązania kooperacyjne o znaczeniu regionalnym.

W IV kwartale 2012 r. powstał portal „Mazowiecki Bank Projektów”, który jest elektroniczną bazą wiedzy o inwestycjach w województwie mazowieckiem skierowaną do potencjalnych beneficjentów przyszłego regionalnego programu operacyjnego 2014-2020. Został utworzony, by zdiagnozować potrzeby inwestycyjne w regionie oraz zidentyfikować projekty strategiczne dla rozwoju województwa. Stanowi on narzędzie służące do zbierania informacji oraz monitorowania i realizacji projektów, które będą mogły otrzymać dofinansowanie w ramach przyszłego okresu finansowego 2014–2020.

Natomiast w I kwartale 2012 r. zaczęła funkcjonować nowa strona internetowa Instytucji Zarządzającej RPO WM -  www.rpo.mazovia.pl, na której znajdują się stale aktualizowane informacje na temat wdrażania programu i departamentu.

Dla ludzi…

PO KL

W I połowie 2012 r., po uzyskaniu stosownych wytycznych z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (IZ PO KL), rozpoczął się  proces konsultacji społecznych poświęconych Planom działania na 2013 r., w ramach wdrażanego w województwie mazowieckim komponentu regionalnego PO KL. Konsultacje społeczne służą wypracowaniu rekomendacji dotyczących kierunków wydatkowania środków oraz diagnozowaniu potrzeb regionu i kierowaniu wsparcia adekwatnie do potrzeb grup docelowych.

Organizowano również spotkania na temat możliwości dofinansowania projektów, mających na celu wzmocnienie atrakcyjności i podniesienie jakości oferty edukacyjnej szkół i placówek oświatowych prowadzących kształcenie zawodowe. Poza częścią teoretyczną, uczestnicy spotkania mieli możliwość wysłuchania wypowiedzi beneficjentów realizujących z sukcesem podobne projekty. Przeprowadzone zostały także działania wspierające projektodawców projektów innowacyjnych.

Dla nauki…

Innowacyjne rozwiązania

W celu stymulowania polityki proinnowacyjnej w regionie Samorząd Województwa Mazowieckiego realizuje projekty systemowe związane z tworzeniem i wdrażaniem Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza w latach 2007-2015.

W ramach projektu systemowego pn. „Mazowiecka Sieć Ośrodków Doradczo -Informacyjnych w zakresie innowacji (MSODI)”, stworzono ofertę bezpłatnych, regionalnych infoseminariów tematycznych, których głównym założeniem jest promowanie postaw proinnowacyjnych oraz zwiększenie kompetencji w zakresie tworzenia, stymulowania i wykorzystania innowacji w gospodarce Mazowsza. Infoseminaria organizowane są w Ciechanowie, Ostrołęce, Płocku, Radomiu, Siedlcach oraz Warszawie.

Przeprowadzono też badanie pn. „Analiza potencjalnych sektorów kreatywnych Mazowsza – wskazanie 5 najważniejszych sektorów/branż w aspekcie budowania inicjatyw klastrowych”, którego głównym celem było sformułowanie rekomendacji dla tworzenia i wdrażania polityki rozwoju clusteringu w regionie w odniesieniu do zdiagnozowanych sektorów kreatywnych na Mazowszu, co w rezultacie ułatwi opracowanie narzędzi do stymulowania rozwoju klastrów oraz wsparcia instytucji zaangażowanych w realizację polityki klastrowej.

Dla twórczych i kreatywnych autorów najlepszych osiągnięć naukowych w postaci udokumentowanych prac doktorskich lub najbardziej innowacyjnych rozwiązań na poziomie przedsiębiorstw stosujących nowoczesne rozwiązania, Samorząd Województwa Mazowieckiego organizuje konkurs Innowator Mazowsza. Przeprowadzany on jest w dwóch kategoriach: Młoda Innowacyjna Firma i Innowacyjny Młody Naukowiec.

Celem projektu pn. „Budowa systemu monitoringu i podstaw ewaluacji wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza” jest efektywny monitoring procesów innowacyjnych, gospodarczych i społecznych w regionie poprzez zapewnienie właściwego poziomu nadzoru procesów wdrażania Regionalnej Strategii Innowacji. Realizacja projektu pozwoli na uruchomienie działań w zakresie gromadzenia, analizowania danych, prowadzenia badań uzupełniających, opracowania narzędzi diagnostycznych, budowę systemu pozyskiwania danych, inwentaryzację trendów krajowych, międzynarodowych w zakresie nowoczesnych badań nad innowacyjnością, opracowanie metodyk wdrażania RSI, wdrożenie systemu informatycznego monitorującego jej wdrażanie na Mazowszu, zwiększenie dyfuzji i absorpcji innowacji poprzez powołanie Mazowieckiej Rady Innowacyjności i panelu ekspertów, budowę sieci współpracy między sektorami administracji i biznesu a także podniesienie świadomości proinnowacyjnej i promocję polityki rozwoju innowacyjności UMWM.

Projekt  „Podniesienie kompetencji kadr Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego odpowiedzialnych za proces implementacji RSI - budowa profesjonalnych kadr regionu Mazowsza” realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki, Działania 8.2 Transfer wiedzy, Poddziałania 8.2.2 Regionalne Strategie Innowacji, dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego został zakończony.  Służył on zwiększeniu efektywności procesu wdrażania RSI poprzez stworzenie wykwalifikowanego zespołu kadrowego, który będzie odpowiadał za skuteczne projektowanie oraz wspieranie działań na rzecz rozwoju innowacyjności w regionie.

Jednym z priorytetów województwa mazowieckiego jako partnera w projekcie pn. „Poprawa zdolności innowacyjnych w europejskich klastrach chemicznych  (ChemClust)” było zacieśnienie współpracy firm sektora chemicznego mających siedzibę na terenie  Mazowsza, w celu utworzenia klastra chemicznego. Województwo mazowieckie wzięło udział w działaniach realizowanych w ramach  komponentu „Skills foresight”, którego głównym założeniem był transfer wiedzy, implementacja dobrych praktyk i wdrożenie projektów pilotażowych, opracowanych we współpracy z partnerami, dostosowanych do endogenicznych uwarunkowań regionalnych (w tym, m.in.: branżowych – diagnozy stanu, trendów rozwojowych, naukowo – edukacyjnych, społecznych – rynku pracy, itd.). W ramach projektu pilotażowego „Skills foresight” zlecone zostało badanie „Branża chemiczna na Mazowszu – analiza rynku pracy i edukacji”. Jego uzupełnieniem było  przeprowadzenie w 5 szkołach na terenie województwa mazowieckiego projektu pilotażowego pod roboczą nazwą „Przemysł dla dzieci” („Children Challenging Industry”), którego głównym celem  jest poprawa postrzegania i rozumienia przez dzieci i nauczycieli branży chemicznej oraz jej związków z nauką, a także zachęcenie uczniów do nauki przedmiotów ścisłych, w szczególności chemii. Pilotażem objęto ok. 200 gimnazjalistów (głownie uczniów klas pierwszych) oraz 12 nauczycieli chemii, fizyki, biologii, geografii i informatyki ze szkół gimnazjalnych z okolic Radomia.  Wyniki badania wskazują, że uczestnictwo w interaktywnych zajęciach spowodowało zmianę w postrzeganiu chemii. Zmieniła się opinia w zakresie stopnia trudności chemii, ponadto po zakończeniu zajęć 75% uczestników stwierdziło, że przedmiot ten jest ciekawy. Wzrosło również zainteresowanie nauką przedmiotów ścisłych.